Jabberwocky

11 marca, 2014

Otwarcie: 14.03.2014, godz. 18:00
17.03.2014 – 18.04.2014
Kurator: Michał Jachuła
Partner: Czeskie Centrum

Wystawa dwóch czeskich artystów, należących do różnych generacji, obejmuje cztery nowe fotomontaże z dźwiękiem Jiříego Skáli, oraz tekstylne grafiki Bohdana Mrázka z lat 90., zatytułowane Jabberwocky. Kluczowym tematem w twórczości Jiříego Skáli, również tym podejmowanym na wystawie w Galerii Foksal, jest praca, a dokładniej – stosunek człowieka do różnych systemów produkcji. Skála, prezentujący prace Mrázka i przypominający twórczość zmarłego przed kilku laty artysty, poszukuje najbardziej odpowiedniej narracyjnej strategii, by opowiedzieć historię w kontekście sztuki współczesnej. Dążenie to traktuje jako własny emancypacyjny ruch. Zagadnienie emancypacji stanowi łącznik między pracami Skáli i twórczością Bohdana Mrázka.

Jiří Skála pisze: Twórczość Bohdana Mrázka jest przykładem który pokazuje, jak artyści reprezentujący sztuki stosowane (konkretnie tkaninę) w latach 1950-1980 próbują wyzwolić się z niestabilnej relacji ze zleceniodawcami; w jaki sposób starają się uniezależnić od przemysłu włókienniczego. Jabberwocky to praca, która nawiązuje do gobelinu, ale nim nie jest. Nazwa zaczerpnięta z Lewisa Carrolla odnosi się do absurdalnych działań, które nie mają sensu. Istnieją same dla siebie. Jednocześnie, jest moment śnienia. Ta konkretna seria prac, przywołuje czas, kiedy Bohdan Mrázek utracił cel swojej produkcji artystycznej. Nie ma już powodu, by próbować wyzwolić się z produkcji przemysłowej, ponieważ zniknęła ona z jego otoczenia. Przeniosła się gdzieś do Chin lub krajów Południowo-Wschodniej Azji. […] W jaki sposób próbuję połączyć twórczość Bohdana Mrázka z własną twórczością? Jakiś czas temu, natknąłem się na manifest dwóch czeskich artystek Terezy Stejskalovej i Barbory Kleinhampovej zatytułowany Manifest śpiących. Szczególnie zainteresowały mnie zdania: ’Cały nasz czas jest skolonizowany przez produkcję i ciągłą prezentację siebie. Tylko w trakcie snu pozostajemy odłączeni od technologii, systemów nieustającej produkcji i konsumpcji. Współczesny świat działa dwadzieścia cztery godziny na dobę, siedem dni w tygodniu.’ To jest to, co widzę w kluczowym momencie emancypacji Bohdana Mrázka. On nie próbował wyzwolić się ze szczególnej zależności pomiędzy artystą i zleceniodawcą. Próbował oddalić się od technicznej cywilizacji. W tym procesie, sen jest jedynym sposobem, by to zrobić. Jedynie sen jest funkcjonalną techniką emancypacyjną. A może tylko jedyną użyteczną ideologią, która może nam pomóc uciec od technokratycznej cywilizacji?

Jiří Skála, ur. 1976 w Suszycy (Sušice), Czechy. Mieszka i pracuje w Pradze. W 2009 r. został laureatem nagrody Jindřicha Chalupeckiego dla młodych artystów. Od 2010 jest wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Prace artysty pokazywane były na wielu międzynarodowych wystawach m.in. Tirana Biennale (2001), Palais de Tokyo (2003), Biennale w Pradze (2005, 2009), UBS Gallery w Nowym Jorku (2008); The Other Tradition, Wiels Contemporary Art Centre, Bruksela (2010); Rzeczy i ludzie, Galeria Arsenał, Białystok (2013). Jiří Skála znany jest z działań i prac konceptualnych realizowanych w kontekstach społecznych. Artysta jest autorem prac performatywnych, fotografii, obiektów i instalacji.

Bohdan Mrázek (ur.1931, Praga; zm. 2009, Praga). Artysta i pedagog, profesor Akademii Sztuk Pięknych, Architektury i Wzornictwa w Pradze. Autor licznych wystaw indywidualnych i uczestnik wielu prestiżowych wystaw grupowych (m.in. 3 Biennale Tkaniny w Lozannie, 1967; Stedelijk Museum, 1968; 12 Biennale Sao Paulo, 1973). Głównym medium wypowiedzi artysty była tkanina artystyczna. Eksperymentował z jej językiem, materiałem i technologią. Mrázek najbardziej znany jest z monumentalnych gobelinów tworzonych od początku lat 60. W swoich pracach, jak również w działalności pedagogicznej nieustannie dążył do przekraczania schematów i poszukiwania nowych form ekspresji w sztuce.